Nuôi cá La Hán tại nhà
Cá La Hán du nhập vào Việt Nam với phong phú về chủng loại và đa dạng về màu sắc với những cái tên gây ấn tượng như Hoàng Kim, Rồng Đỏ, Rồng Xanh, Kim Hoa, Kingkamfa … Nói đến cá La Hán, nhiều người đã không ngần ngại nói rằng đó là một loài cá đẹp, mạnh mẽ và thật đáng để nuôi. Mỗi dòng cá đều có một đặc điểm riêng tuy nhiên thị trường và thú nuôi cá La Hán tại nhà hiện nay đang có nhiều biến động.
Bạn có thể nuôi cá la hán tại nhà trong hồ thủy sinh.
CHỌN CÁ LA HÁN CON
Cá la hán có nhiều loại, người chơi thường chú trọng nhất là đầu cá phải có gù lớn. Cá nhỏ rất khó nhận ra đẹp, xấu, do vậy, với người ít kinh nghiệm thì tốt nhất mua cá con ở thời điểm cá bằng hai ngón tay. Nên chọn cá có thân và miệng ngắn, vây vừa phải phù hợp tuổi cá, cá đực thường có vết đen trên vây lưng, tỏ vẻ hung dữ hơn…
CHO CÁ LA HÁN ĂN
Thức ăn cho cá la hán đa dạng, thường là cá con, tép, tôm, trùn chỉ, thịt bò, thức ăn khô dạng hạt đóng gói… Tùy “sở thích” của từng loài và cách tập cho ăn của người nuôi. Nên tập cá ăn xen kẽ nhiều loại thức ăn để chúng thích nghi, phòng khi thiếu hoặc không mua được thức ăn “quen miệng”, nếu cho ăn thịt bò thì xắt vừa miệng cá và không cho ăn liên tục. Tùy độ tuổi, tình trạng cá có thể cho ăn 2 – 3 lần/ngày. Thấy cá bơi gần mặt nước là đói bụng. Không cho cá ăn quá no và để thức ăn dư thừa trong hồ.
Cung cấp thức ăn phù hợp với màu sắc vốn có của cá La Hán
Nuôi dưỡng, chăm sóc là quá trình cung cấp chất dinh dưỡng cho cá, chẳng hạn cá Cislasoma có màu đỏ, thì chủ yếu vẫn là bản thân con cá phải có sắc gien sắc tố đỏ, khi nuôi chỉ cần khi pha chế thức ăn thì tăng thêm chất Astaxanthin (chất tăng màu đỏ) là được, khi cá ăn những thức ăn có chất astaxanlin thì các chất này sẽ tác động lên các phiến vảy, do đó cá của chúng ta sẽ ngày càng đỏ. Nhưng nếu như vảy cá của bạn không có gien sắc tố màu đỏ vàng kim, vàng quýt, thì chất astaxanlin trong thức ăn cung cấp cho cá cũng không thể nào mang lại hiệu quả, để cho các vảy cá không biến hòa thành các màu sắc khác thì chỉ có thể dựa vào những gien sắc tố tương đồng mới có thể đạt được hiệu quả xuất sắc.
Thức ăn lên đầu chỉ có tác dụng khi cá có gien đầu u
Thức ăn lên đầu cho cá la hán cũng vậy, ngoài thực phẩm ra thì cá cũng phải có gien đầu u thì mới đạt được hiệu quả mong muốn. cách thức chế biến thức ăn lên đầu cho cá la hán về cơ bản chỉ cần sử dụng một hàm lượng cao nhất Protein khi pha chế, loại chất này có trong các loại thịt chứa hàm lượng Cholesterol cao, hương vị dầu.
Sau khi cho cá ăn một lượng lớn thức ăn này thì chúng sẽ tăng cân rất nhanh, do đó cũng sẽ nhanh chóng thấy trên đầu của chúng sẽ lồi lên một cục bướu rất rõ ràng. Nhưng chiếu theo trình tự bình thường thì ít nhất cũng phải từ 30-60 ngày thì mới có hiệu quả.
Vì chúng cũng phải mất một khoảng thời gian nhất định thì cơ thể của chúng mới có thể tích lũy và hấp thu được những chất có trong thức ăn này khi đó mới có những biểu hiện ra bên ngoài. Còn đối với cá con thì bắt buộc chúng phải có gien u đầu thì mới có thể phối hợp với các thức ăn giàu cholesterol và sau đó tích lũy lên đầu được.
Cá la hán của bạn nuôi không đẹp như ở cửa hàng bán cá hay trong sách vỡ, có thể chúng vẫn có đầu u và biểu hiện màu sắc tươi đẹp nhưng không nhiều, những con cá biểu hiện như thế này chỉ chiếm tỉ lệ 1/1.000 hoặc ít hơn nữa. Những chú cá mà bạn thấy màu sắc của chúng rất đẹp và tươi. Sở dĩ chúng có được ‘phong độ’ như thế là ví chúng luôn được thưởng thức những thực phẩm có chứa chất tăng màu.
Điều kiện sống để cá giữ được màu sắc đẹp, đầu gù lớn.
- Nước tuần hoàn – có thể sẽ đào thải được các phế vật ô nhiễm trong bể một cách tạm thời.
- Lượng thức ăn cho vào bể phải vừa đủ – nếu cho nhiều quá sẽ làm ô nhiểm nguồn nước, còn quá ít thì cá không đủ no, thông thường khi cho ăn trông thấy bụng cá to hơn bình thường một chút là được.
- Dùng cát san hô làm lưới lọc nước – loại cát này rất giàu chất calcium, tác dụng nâng cao độ PH trong nước, làm cho nước không bị biến chất.
- Tăng lượng ánh sáng. Mỗi ngày cá cần 1 lượng ánh sáng thích hợp, như thế màu sắc của cá sẽ tươi và sáng hơn.
CHĂM SÓC CÁ LA HÁN
Cá la hán rất dữ nên không thể nuôi 2 con một hồ. Hồ nuôi không cần để cây thủy sinh vì chúng cắn phá rất nhanh. Nhiều người để sỏi lọc nước nhưng cá không chịu để yên bao giờ. Hồ nuôi cá la hán nhất thiết phải có bộ phận lọc nước, sục khí, khoảng 3 – 7 ngày thay nước/lần, cũng có thể 2 – 4 tuần/lần (tùy lọc nước hoạt động tốt).
Khi thay nước có thể thêm ít muối (tùy kích thước hồ) để sát trùng, nên thêm ban đầu rất ít cho cá không bị sốc, sau đó thay từ từ, 20 – 70%. Sau khi thay nước, màu sắc cá bị nhạt, điều này bình thường và sau đó chúng sẽ lên màu trở lại.
Không để nước trong hồ bị dơ do cá rất nhạy cảm với môi trường, sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của cá cũng như phát sinh bệnh. Đặt hồ cá nơi thoáng mát (không sáng quá và để ánh nắng chiếu vào, cũng không quá tối), có thể đặt thêm gương soi để kích thích tính “hiếu chiến” của cá, điều này có lợi cho phát triển đầu cá.
CÁ “LÊN ĐẦU” VÀ “LÊN MÀU”
Ngoài yếu tố di truyền do giống loài, tạo dáng hình xấu – đẹp từng con thì cách chăm sóc tốt (thức ăn, môi trường nước…) góp phần đáng kể để cá la hán lên đầu và lên màu. Không phải cá la hán nào cũng có đầu gù đẹp, đều này rất hên xui khi chọn cá lúc còn nhỏ. Thường bầy cá vài trăm con, chỉ vài con cá đẹp mà thôi.
Ngoài cách chăm sóc như trên, người nuôi bố trí thêm đèn màu góp phần kích thích cá lên màu. Cá sẽ lộng lẫy hơn khi có đèn chiếu sáng. Tốt nhất là đèn có màu hồng tím, có thể mở đèn suốt đêm hoặc tắt lúc bạn đi ngủ (mở 4 – 6 giờ/ngày, bắt đầu lúc 5 – 6 giờ chiều). Ngoài ra, có thể làm cá “sung” lên bằng cách đặt gương soi, cho ăn thêm cá xiêm mái…, và tùy vào túi tiền mua thêm thức ăn lên màu ở các tiệm bán cá. Có nhiều loại khác nhau, tuy nhiên cần tránh loại có hóa chất làm cá bị triệt sản. Nhiều người cho cá ăn thêm trùn quế sẽ lên màu rất đẹp.
Các kinh nghiệm “giang hồ” nuôi cá La Hán tại nhà phát triển đẹp
Hồ “phom” cá bột: hồ cao – ngăn hẹp. Hồ bình thường cao 40 cm có thể nâng lên thành 50 cm, ngăn hẹp dưới 15 cm. Nghe nói, người Thái ngăn hồ như vầy để khuyến khích con cá bơi lên, bơi xuống theo chiều thẳng đứng, đòn sẽ ngắn mà cá cũng dễ lên đầu!
Xét trên khía cạnh vật lý, khi cá bơi xuống, lực quán tính tác động lên đầu theo hướng kéo lên. Khi cá bơi lên, lực lại tác động theo hướng ép xuống. Kéo lên, ép xuống riết thì đầu sẽ nở ra như cách ta tập thể dục í mà. Hồ ngăn hẹp như vậy lại càng phom được nhiều con một lúc, lợi cả đôi đàng nhé.
Chơi “thuốc”. Vụ này không thể nói ngắn gọn được mà phải có đầu, có đũa.
* Các khoa học gia Huê Kỳ đã ngâm cứu đề tài “lên gù” từ lâu rùi. Hồi đó vẫn chưa có cá la hán, người ta thấy mấy con red devil đực tự nhiên lên gù to đùng, lúc căng lúc xẹp không chừng. Đây là hiện tượng độc đáo trong thế giới động vật. Bởi xứ cờ hoa vốn lắm tiền nhiều của nên mới tài trợ cho các dự án khoa học thuần túy, không mang lại lợi ích kinh tế. Kết quả nghiên cứu ra sao?
Cấu tạo gù bao gồm mỡ và huyết tương. Bơm huyết tương –> gù căng, rút huyết tương –> gù sụt. Hormon sinh sản điều khiển việc bơm huyết tương. Hormon sinh sản cũng là các loại hormon được dùng để kích thích cá đẻ trong ngành chăn nuôi thủy sản như hCG, LH và não thùy cá chép.
* Suy luận tiếp, chúng ta thấy, nếu muốn gù nở to thì cần tăng hormon –> “bơm” huyết tương liên tục để gù căng và dãn ra. Nếu giữ được lâu thì mỡ sẽ hình thành và đem lại sự ổn định cho gù. Như vậy ngoài yếu tố di truyền, “thuốc” cũng phần nào cải thiện được mức độ gù.
* Diễn đàn có đăng bài nghiên cứu của một phóng viên về loại thuốc lên đầu cho cá la hán, nhưng “thuốc gì, mua ở đâu và sử dụng như thế nào?” Hai câu đầu đã được bật mí ở trên rùi, còn cách dùng thì theo mình đến như mấy tay hay xài thuốc cũng phải tự mò mẫm mà thôi. Nhiều khi dùng quá liều khiến cá lờ đờ như con ma, thậm chí toi luôn. Chích, ngâm hoặc trộn thức ăn, bạn chọn dùng cách nào cũng được tùy khả năng nhưng tốt nhất là sử dụng ít một, thấy ổn rồi mới dần dần tăng liều lên nha.
* Ngoài thuốc, nên kết hợp với những phương pháp truyền thống như chăm sóc, thức ăn, soi kiếng, kè mái .v.v… để đạt hiệu quả lên gù cao nhất.
Và sẽ tiến hành thử nghiệm trên mấy con cá La Hán đang nuôi:
Nắm bắt thời điểm. Cá la hán có thời điểm lên đầu “hỗn” cỡ 1-2 ngón tay. Gọi là “hỗn” vì gù trông có vẻ phổng phao, như muốn bung hẳn ra đến nơi nhưng đó chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường, không có nghĩa là cá sẽ lên gù nhé. Con nào được chăm tốt đều lên hỗn như vậy. Nếu đúng lúc này mà nhồi thêm chút “thuốc” nữa thì đầu trông còn ngon hơn!
Khi còn nhỏ đầu thấy múp múp, lớn tí 2 hoặc 2,5 ngón đầu nhô lên tưởng ngon nhưng từ 2.5 ngón đến trưởng thành thì vẫn thế hihi. Bởi vậy King… trên thị trường mới có giá cao ngất ngưởng chứ em nào mà cũng lên đầu khi trưởng thành thì giá chắc bằng king lai hiện nay và nhiều người chơi lắm rồi
Ép size. Ép size cá sẽ giúp đầu trông có vẻ phổng phao hơn so với bình thường. Cách làm cũng dễ, thay vì cho ăn 2-3 bữa/ngày thì rút xuống còn 1 bữa thôi. Cho ăn bằng thức ăn viên để dễ điều chỉnh liều lượng. Ép size (dưới 2 ngón) cũng giúp cá của bạn trông có vẻ còn “non”, nhiều châu và vẫn còn tiềm năng lên đầu. Coi chừng sơ sảy bể size thì chỉ có nước đem thả ruộng nha. Nếu cá của bạn mắt to, thân hình gầy ốm, nọng tóp, vây lưng và vây hậu môn dài ngoằng thì có nghĩa là bạn đã thành công rồi đó.
Kỹ năng chụp hình. Chụp hình con cá hơi nghếch lên hoặc hơi chúi xuống, đặc biệt là chụp từ phía sau sẽ khiến đầu cá hơi phổng phao lên một chút. Trên, thực tế có những góc chụp tốt hơn, khi quan sát một se-ri hình bạn sẽ nhận thấy điều này.
Kích châu, màu toàn tập nè! Chúng ta đều biết kích châu thì dùng hormon rùi, nhưng “thuốc gì, mua ở đâu và cách dùng như thế nào?”. May thay, ở lĩnh vực này có một tay tổ cá dĩa không biết chán đời thế nào mà lại viết sách tiết lộ toàn bộ bí kíp: ngâm 20-30 mg testosterone trong 200 lít nước trong vòng 2 ngày. Testosterone là thuốc đực hóa cá rô phi, các bạn tìm mua ở các trung tâm nuôi trồng thủy sản nghen. Đây cũng là thuốc đo-ping gà chọi nữa, ý mình là các bạn có thể kiếm thuốc từ nhiều nguồn.
* Mục đích của tay tổ trên là tuyển chọn những con cá dĩa hương có tiềm năng, loại bỏ số còn lại cho đỡ tốn mồi. Nếu muốn kích châu cá nhà thì các bạn phải tự thử nghiệm bằng cách trộn vào thức ăn chứ không lẽ ngày nào cũng ngâm? Bằng không thì các bạn có thể dùng TOP nha, trong đó có sẵn thuốc rồi. Theo mình, ứng dụng tuyệt vời nhất là kích châu cá bột, cá mới bằng hột bắp đã châu bít bùng.
* Có mấy điều cần lưu ý: dùng thuốc quá liều sẽ gây vô sinh ở cá đực. Cũng cẩn thận đi găng tay đừng để thuốc thấm qua da hay đưa vô miệng kẻo “teo thằng tèo” nha. Ngâm hormon cũng khiến cho cá của bạn dẫu còn non mà vây lưng và vây hậu môn đã dài ngoằng như cá trưởng thành. Vụ này cũng dễ, chỉ dùng kéo sởn một nhát là xong, lần hồi nó cũng mọc lại thôi.
* Có “kích” thì sẽ có “rớt”. Nếu rớt theo kiểu châu vẫn còn nhưng mờ xỉn đi thì có thể kích lại được. Trường hợp sợi châu bị “lột” do di truyền thì bó tay.
* Kích màu đỏ: dùng Carophyll hoặc tôm tép, cách này ai cũng biết rồi. Có lẽ các loại hormon như hCG sẽ giúp thêm được chút nữa (theo nguyên tắc căng da đỏ mặt)? Các bạn thử nha.
* Bản chất của châu là purine. Chất này có nhiều trong nội tạng động vật, chẳng hạn như tim bò. Nếu muốn làm cho châu dày lên thì có thể cho cá ăn nhiều món này nhưng không thể nhanh như hormon được đâu.
Hễ xài thuốc thì ít nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của cá rồi. Nhưng muốn kích thì các bạn phải chấp nhận vậy thôi. Chúc các bạn thành công!
Câu Hỏi Thường Gặp
Nên chọn cá La Hán con như thế nào?
Cá la hán có nhiều loại, người chơi thường chú trọng nhất là đầu cá phải có gù lớn. Cá nhỏ rất khó nhận ra đẹp, xấu, do vậy, với người ít kinh nghiệm thì tốt nhất mua cá con ở thời điểm cá bằng hai ngón tay. Nên chọn cá có thân và miệng ngắn, vây vừa phải phù hợp tuổi cá, cá đực thường có vết đen trên vây lưng, tỏ vẻ hung dữ hơn…
Thức ăn của cá La Hán là gì?
Thức ăn cho cá la hán đa dạng, thường là cá con, tép, tôm, trùn chỉ, thịt bò, thức ăn khô dạng hạt đóng gói…Tùy độ tuổi, tình trạng cá có thể cho ăn 2 – 3 lần/ngày. Thấy cá bơi gần mặt nước là đói bụng. Không cho cá ăn quá no và để thức ăn dư thừa trong hồ.
Cách chăm sóc cá La Hán hiệu quả?
Hồ nuôi cá la hán nhất thiết phải có bộ phận lọc nước, sục khí, khoảng 3 – 7 ngày thay nước/lần, cũng có thể 2 – 4 tuần/lần (tùy lọc nước hoạt động tốt). Khi thay nước có thể thêm ít muối (tùy kích thước hồ) để sát trùng, nên thêm ban đầu rất ít cho cá không bị sốc, sau đó thay từ từ, 20 – 70%. Sau khi thay nước, màu sắc cá bị nhạt, điều này bình thường và sau đó chúng sẽ lên màu trở lại. Không để nước trong hồ bị dơ do cá rất nhạy cảm với môi trường, sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của cá cũng như phát sinh bệnh.
Leave a Reply